بوم کسب و کار چیست و چگونه پر کردن بوم کسب و کار ؟

پروسه طراحی یک اپلیکیشن از ایده پردازی تا انتشار آن کار آسانی نیست. شما بعنوان یک متقاضی طراحی اپلیکیشن باید به تجربه های شرکتهای موفق اعتماد کرده و مسیر اثبات شده آنها را طی کنید. برای این مهم، به شما پیشنهاد می کنیم، ایده طراحی خود را در بوم کسب و کار قرار دهید. در این مقاله، با ذکر مثال در مورد جزئیات آن بحث می کنیم.

بوم کسب و کار  اپلیکیشن های تلفن همراه

بطور خلاصه; یک بوم کسب و کار، نمایشی گرافیکی از ساختار شرکت شما است. قالب بوم کسب و کار ۹ بخش اساسی در هر کسب و کاری را نشان می دهد: ارزش پیشنهادی، شرکا، منابع، بخش مشتریان، فعالیت های کلیدی، ارتباط با مشتری، کانال های فروش، هزینه ها و درآمد.

استفاده از بوم کسب و کار قبل از شروع هر استارت آپی کارا و موثر است. در رابطه با اپلیکیشن نیز استفاده از این بوم (در مرحله برنامه ریزی) به تعیین مهمترین نکات کمک خواهد کرد و شرکت را از تصمیمات خود جوش و بی شائبه محافظت میکند.

علاوه براین، از بوم کسب و کار می توان جهت بهینه سازی فرآیندها و همچنین اهداف و استراتژی های شرکت استفاده کرد. صاحبان مشاغل و مدیران می توانند هنگام بحث در مورد هر بخش از بوم، شکاف ها یا نقاط ضعف موجود در استراتژی خود را مشخص کنند، برنامه توسعه آینده را تعریف کرده و یا ایده هایی را در مورد بهینه

سازی و گسترش بیزینس خود بیابند.  

ساختار بوم کسب و کار

Business Model Canvas

ممکن است، در نگاه اول بوم فوق ساده بنظر برسد. اما خوب است بدانید; این بوم سنگ بنایی است که ذات اپلیکیشن شما را تعریف می کند. بوم کسب و کار نشان می دهد که استارتاپ شما در مقایسه با رقبا چقدر متفاوت است و چگونه شما از روند توسعه پشتیبانی خواهید کرد. در واقع ۹ بلوک ساختاری فوق به سه زیربنایی اصلی: مشتری، فروش و امور مالی تقسیم می شود.

در ادامه قصد داریم با بررسی ایده طراحی اپلیکیشن، تاکسی های اینترنتی، بخش های مختلف بوم کسب و کار را به شما معرفی کنیم.

• قسمت مشتریان (Customer Segments) در بوم کسب و کار

در این قسمت باید مخاطبان هدف اپلیکیشن خود را توصیف کنید. در حین کار بر روی این بخش، شما باید مشتریان بالقوه خود را از نظر جمعیتی، علایق و نیازها تحلیل کنید. سوالات زیر به شما کمک می کند:

• کاربران بالقوه شما چه کسانی هستند؟ آنها چند ساله هستند؟ آنها کجا زندگی می کنند؟
• آنها به چه چیزی علاقه دارند؟
• نیاز آنها چیست؟ ترس آنها چیست؟
• آنها چگونه تصمیمات خرید را می گیرند؟ چرا آنها می خواهند از اپلیکیشن شما استفاده کنند؟

این تجزیه و تحلیل باید به طراحی یک پرسونا (توضیحی دقیق از مشتری ایده آل شما) منجر شود. دانستن اینکه مشتری شما کیست و ترجیحات او چیست، به شما کمک می کند محصولی را تهیه کنید که با نیازهای وی مطابقت داشته باشد.

در بوم کسب و کار تاکسی های اینترنتی قسمت مشتریان (Customer Segments) بطور معنادار به دو دسته رانندگان و مسافران تقسیم می شود.

تقسیم رانندگان:

• • جمعیت شناسی: سن، وضعیت اقتصادی_اجتماعی، وضعیت خانواده، ملیت
  • جغرافیایی: شهر ، حومه
  • رفتاری: ساعات کاری و الگوی ترجیحی

تقسیم مسافران:

• • جغرافیایی: خانه، محل کار، مکانهای معمولی
  • بر اساس الگوهای استفاده: منظم (کلاس های آموزشی)، مسافران روزانه به طور منظم شاغلان در محل کار، کاربران مسافرتی مثلاً در فرودگاه ها، کاربران گاه به گاه، کاربران آخر هفته / تفریحی
  • رفتاری: عادات پرداخت کرایه (مثلاً شارژ کیف پول)

کسب و کار

• ارزش پیشنهادی (Value Proposition) در بوم کسب و کار

حقیقت این است که ، کاربران از اپلیکیشن هایی که نیازهای آنان را برطرف نکند، استفاده نمی کنند. ارزش پیشنهادی مجموعه ای از مزایایی است که اپلیکیشن شما به کاربران ارائه می دهد و دلیل اصلی پرداخت هزینه اپ توسط کاربران است.

و اما ارزش پیشنهادی برای کاربران تاکسی های اینترنتی، در واقع تاکسی های اینترنتی یک سیستم عامل چند جانبه است، به همین ترتیب باید برای هر دو طرف، مسافران و همچنین رانندگان ارزش پیشنهادی ارائه شود.

ارزش پیشنهادی برای مسافران:

• • دسترسی ۷/۲۴ (در ۷ روز هفته بصورت ۲۴ ساعته در اختیار مسافران قرار می گیرد)
  • صرفه جویی در زمان (اغلب ۳ تا ۵ دقیقه)
  • صرفه جویی در هزینه ها
  • سیستم رتبه بندی و امتیاز دهی به راننده
  • نشان دادن مبلغ کرایه قبل از درخواست تاکسی
  • پرداخت اینترنتی پول

ارزش پیشنهادی برای رانندگان

• • کسب درآمد
  • ساعات کاری انعطاف پذیر توانایی برنامه ریزی شیفت های شخصی و تعادل آن با خانواده آنها

بوم مدل کسب و کار

• کانال های فروش (Channels) در بوم کسب و کار

در هنگام تکمیل این بخش از بوم، به این موضوع فکر کنید که قرار است ، ارزش پیشنهادی خود را چگونه بفروشید؟

در اپلیکیشن های تلفن همراه، گزینه های اصلی برنامه های Android و iOS هستند. بنابراین می توانید فروش محصول خود را از طریق وب سایت، کمپین های ایمیل مارکتینگ، شبکه های اجتماعی و غیره در نظر بگیرید.

کانل های فروش که می توان برای تاکسی های اینترنتی در نظر گرفت:

• • کمپین ها: کوپن های رایگان هنگام استفاده یک کاربر تازه وارد به اپ
  • اپ استورها (iOS ، Android) از طریق رتبه بندی بالای اپ
  • پست های به اشتراک گذاشته شده توسط کاربران در رسانه های اجتماعی
  • تبلیغات دهان به دهان
  • تبلیغات دیجیتال

Business model

• ارتباط با مشتری (Customer Relationship) در بوم کسب و کار

در این قسمت شما باید نحوه تعامل با مشتریان خود و پشتیبانی از آنها را تعریف کنید:

• • پشتیبانی شخصی:

ارتباط مستقیم مشتری با نماینده شرکت.

• • سلف سرویس:

شرکت مستقیماً با مشتریان ارتباط برقرار نمی کند بلکه تمام ابزارهای لازم را برای انجام هر کاری در اختیار آنها قرار می دهد.

• • سرویس خودکار:

یک شکل پیشرفته تر از سلف سرویس همراه با ابزارهای خودکار مانند chatbots است.

• • جوامع ( انجمن ها):

ایجاد جوامعی که مشتریان بتوانند دانش خود را مبادله کنند. این نوع ارتباط همچنین به شرکت کمک می کند تا نیاز مشتریان خود را بهتر درک کند.

بیایید ببینیم تاکسی های اینترنتی چگونه این روند را سازمان دهی می کنند:

• • • برخورد به موقع و مناسب با مشکلات مشتریان
    • شفافیت در مورد حریم خصوصی
    • قیمت گذاری شفاف (بعنوان مثال انتقاد از افزایش قیمت توسط مسافران و کاهش درآمد ساعتی توسط رانندگان)
    • مدیریت مسائل (تصادفات، خسارتها یا مواردی که بر درآمد تأثیر می گذارد)
    • به تصویر کشیدن شرکت از طریق رسانه های اجتماعی
    • مدیریت رفتارهای بد (هر دو طرف راننده و مسافر) و بهبود بخشیدن مداوم قوانین

• جریانهای درآمدی (Revenue Streams) در بوم کسب و کار

در این قسمت مواردی که برای شما جریان های درآمدی را در پی دارد، ذکر کنید. با هم چند گزینه ممکن را مرور می کنیم:

• • کسب در آمد از فروش ارزش پیشنهادی (فروش کالاهای فیزیکی، کمیسیون ها، اشتراک و غیره)
  • تبلیغات (برای ارسال تبلیغات می توانید از بستر اپ خود استفاده کنید)
  • استفاده از نام تجاری ( زمانی که اپلیکیشن شما با یک علامت تجاری ثبت شده به یک برند قابل تشخیص تبدیل شود، می توانید با استفاده از نام برندتان درآمد کسب کنید.)

در تاکسی های اینترنتی می توان موارد زیر را بعنوان جریان در آمدی در نظر گرفت: 

• • درآمد حاصل از کمسیون کلیه کرایه های دریافتی
  • تبلیغات در بستر اپلیکیشن
  • استفاده از نام و اعتبار برند در مشاغل وابسته

• منابع کلیدی (Key Resources) در بوم کسب و کار

برای راه اندازی یک شرکت اپلیکیشن موبایل، باید مالکیت فیزیکی و معنوی خاصی یا منابع انسانی و مالی لازم برای توسعه اپ را در نظر داشته باشید. با توجه به بوم کسب و کار تان، این ویژگی ها به عنوان منابع اصلی شما توصیف می شوند. بیایید چند منبع را در کسب و کار تاکسی های اینترنتی مرور کنیم: 

• • منابع مادی:

اشیاء فیزیکی مانند تجهیزات، ساختمان و وسایل حمل و نقل.

• • منابع فکری و ذهنی:

مانند برندتجاری، الگوها و بانک اطلاعات و داده ها.

• • منابع انسانی:

مهندسین ماهر و سایر کارمندان که برای توسعه ایده تلاش می کنند.

• • منابع مالی:

سرمایه گذران، دارایی های نقدی، اعتبارات و صندوق هایی که برای پرداخت هزینه فرآیند توسعه استفاده می شوند.

• فعالیت های کلیدی (Key Activiries) در بوم کسب و کار

یک سوال مهم، چگونه می توانید به مشتریان خود دست یابید و ارزش پیشنهادی خود را برای آنها به ارمغان بیاورید؟ بلوک فعالیت های کلیدی بوم کسب و کار به شما در پاسخ به این سوال کمک می کند.

اگر شرکت شما کاملاً دیجیتالی باشد، فعالیتهای اصلی روی کمپین های بازاریابی آنلاین (خبرنامه های ایمیل، شبکه های اجتماعی، تبلیغات آنلاین و غیره) متمرکز خواهد شد.

در بوم کسب وکار تاکسی های اینترنتی مواردی که بعنوان فعالیت های کلیدی می توان قید کرد:

• • مشارکت و تعامل مداوم با کاربران از طریق شبکه های اجتماعی مختلف
  • کاهش زمان های بیکاری برای رانندگان و کاهش زمان انتظار برای مسافران
  • رشد بستر با عضویت بیشتر شرکت کنندگان
  • ادامه ارائه ارزش پیشنهادی (به عنوان مثال تأمین اعتبار خودرو، بخش های جدید مشتری و غیره)
  • گسترش شهرهای بیشتر

• شرکای اصلی (Key Partners) در بوم کسب و کار

هیچ شرکتی بدون داشتن مشارکت با افراد و سازمانهای دیگر نمی تواند وجود داشته باشد یا بعبارتی در این فضای رقابتی دوام بیاورد. به همین دلیل شما باید در بوم کسب و کارتان توضیحی در مورد شرکای اصلی و همکارانتان داشته باشید.

برای مثال، بیزینس تاکسی های اینترنتی دارای سه نوع شریک اصلی است:

• • رانندگان
  • مهندسان IT
  • سرمایه گذاران و لابیست ها

• ساختار هزینه (Cost Structure) در بوم کسب و کار

هرچه بر موارد بیشتری نظارت داشته باشید، در هنگام تهیه اپلیکیشن با چالش های کمتری روبرو خواهید شد. اکنون هزینه های مورد نظر برای کسب و کار تاکسی اینترنتی را بررسی می کنیم:

• • هزینه های سازمانی; تأسیس شرکت به عنوان یک شخص حقوقی با خدمات حقوقی و حسابداری
  • دفتر و تجهیزات لازم که هر شرکتی باید داشته باشد
  • هزینه های سخت افزاری توسعه، کار تیم توسعه نرم افزار، نگهداری از پلتفرم آنلاین
  • حقوق کارمندان منابع انسانی
  • بازاریابی و تبلیغات
  • تحقیق و توسعه
  • بیمه

Business Model

امیدواریم توضیحات ما به شما در ایجاد بوم کسب و کار برای توسعه اپلیکیشن تان کمک کرده باشد.