خوب است که قبل از انتشار اپلیکیشن با قوانین مهمی در رابطه با حق مالکیت و کپی رایت اپلیکیشن آشنا شویم.
در واقع عدم رعایت این قوانین باعث می‌شود اپلیکیشن شما در مارکت های جهانی مثل گوگل پلی یا اپ استور انتشار پیدا نکند و یا پس از مدتی ازآنجا حذف شود.
قوانین حق مالکیت و کپی رایت اپلیکیشن موبایل
قبل از هر چیز شما را با قوانین حق مالکیت اپلیکیشن‌ها در مارکت‌های معتبر جهانی مثل گوگل پلی آشنا می‌کنیم.
قوانین گوگل پلی
جعل هویت
-استفاده از نام تجاری دیگران
یکی از مهم‌ترین مواردی که توسط گوگل پلی مورد پیگیری قرار می‌گیرد استفاده از نام تجاری،لوگو یا اسم شرکت های دیگر به جای خود است.
حتی اگر آن نام تجاری خاص در گوگل پلی اپلیکیشنی موجود نباشد باز هم این موضوع خلاف قوانین گوگل پلی هست و پس از بررسی اپلیکیشن شما در این مارکت انتشار داده نمی‌شود.
اگر هم به هردلیلی انتشار پیدا کند توسعه دهنده پس از مدتی از مارکت گوگل پلی ban خواهد شد.
-لوگو اپلیکیشن
در صورتی که لوگو اپلیکیشن مشابه لوگو برندهای معتبر جهانی است و تنها تغییرات جزیی در آن اعمال شده باشد اپلیکیشن شما انتشار داده نخواهد شد.
گوگل پلی معتقد است هر چیزی که باعث گمراهی کاربران شود خلاف قوانین انتشار است.
به طور مثال تصویر زیر را مشاهده کنید.
در عنوان و لوگو اپلیکیشن‌های ردیف پایین از عنوان و لوگو برندهای معروف استفاده شده است.
با دیدن این عناوین و لوگوها کاربر ممکن است به اشتباه اپلیکیشن اصلی را دانلود کند.
بنابراین موارد این چنینی خلاف قوانین گوگل پلی هستند.
-نام توسعه دهنده
در صورتی که یک توسعه دهنده سهواً خودش را وابسطه به یک شرکت دیگر وارد کند از گوگل پلی حذف خواهد شد.
مثلاً در تصویر زیر توسعه دهنده خودش را واسبته به تیم گوگل معرفی کرده است.
ادعای دروغین درباره هویت و رسمیت
مورد بعدی اپلیکیشن‌هایی هستند که به دروغ خود را نماینده رسمی کسی یا چیزی معرفی می‌کنند.
به طور مثال نام و توضیحات اپلیکیشن “Justin Bieber Official” باشد، در حالیکه جاستین بیبر کاملاً بی خبر است!!
قوانین حق مالکیت گوگل پلی
اپلیکیشن‌هایی که جعل هویت می‌کنند، قوانین کپی رایت یا حق اختراع را نقض می‌کنند در مارکت گوگل پلی جایی ندارند.
اگر شما دارنده یک نام تجاری(صاحب برند) هستید و متوجه شده اید که اپلیکیشنی با نام تجاری شما در گوگل پلی وجود دارد می‌توانید از طریق این لینک یک فرم شکایت به همراه مستندات ثبت برند برای گوگل ارسال کنید.
قانون کپی رایت
رعایت کپی رایت به زبان خیلی ساده یعنی عدم استفاده از آثار دیگران بدون کسب مجوز!
به طور مثال اگر جایی مطلبی می‌خوانید برای باز نشر آن باید حتماً از نام نویسنده در پایین مطلب استفاده کنید.
توجه داشته باشید که هر مطلبی که در فضای وب منتشر می‌شود به این معنا نیست که اجازه بازنشر و کپی کردن از آن وجود دارد.
حال ببینیم قوانین کپی رایت در مورد اپلیکیشن موبایل شامل چه مواردی است؟
-آثار صوتی و تصویری مثل ویدئو یا فایل صوتی، آلبوم خوانندگان،..
-آثار نوشته مثل کتاب، مقاله، متن سخنرانی، شعر و …
-آثار بصری مثل نقاشی ها، پوستر، تبلیغات و …
زمانی که از محتوایی در اپلیکیشن استفاده کرده‌اید که حق کپی رایت را نقض کرده گوگل به محض دریافت پیام یا هشدار از طرف دیگران اپلیکیشن شما بر اساس قوانین (Digital Millennium Copyright Act (DMCA حذف می شود.
در خیلی از مواقع هم قبل از انتشار برنامه ، گوگل متوجه این موضوع می‌شود و مجوز انتشار اپلیکیشن را نمی‌دهد.
تفاوت کپی رایت با حریم خصوصی
اینکه شما در ویدئو یا تصویر ارسالی حضور داشته باشید به این معنا نیست که حق کپی رایت آن را دارید.
ممکن است شخص دیگری از شما عکاسی کرده باشد.
در این صورت به دلیل نقض حریم خصوصی می‌توانند از شما شکایت کنند.
حق مالکیت فکری در واقع شامل تمام قوانین کپی رایت، نام تجاری، حقوق اخلاقی، ثبت اختراع است.
قوانین حق مالکیت و کپی رایت اپلیکیشن موبایل در ایران
بندهای قوانین ایران در رابطه با حقوق مالکیت فکری مثل حق ثبت اختراع، علائم تجاری، حقوق مالکیت ادبی آثار دیگران را از طریق این لینک مطالعه کنید.
قانون کافه بازار
قوانین کپی رایت کافه بازار نیز مثل گوگل پلی شامل نقض قانون کپی رایت در رابطه با استفاده از محتوای دیگران بدون کسب مجوز است.
توصیه می‌کنیم قوانین انتشار کافه بازار در رابطه با کپی رایت را از طریق این لینک مطالعه کنید.
همچنین در صورتی که صاحب برند هستید و اپلیکیشنی از علائم تجاری شما استفاده کرده باشد می توانید از طریق مکاتبه به کافه بازار موضوع را پیگیری کنید.
به نظر می‌رسد قانون کپی رایت در کافه بازار به دقیقی گوگل پلی نیست.
چرا که اپلیکیشن‌های زیادی در کافه بازار وجود دارند که در واقع یک کپی از نمونه خارجی هستند!
متاسفانه قوانین کپی رایت در ایرن به خوبی رعایت نمی‌شوند و هنوز عده زیادی با این قوانین آشنایی ندارند.
قانون ثبت اختراع (حق patent) اپلیکیشن موبایل در ایران
اگر نرم افزاری ابداع کرده و فکر می‌کنید دارای شرایط ثبت اختراع است باید به پورتال اداره مالکیت صنعتی (iripo.ssaa.ir) مراجعه و اقدامات لازم قانونی را انجام دهید.
همچنین برای مشاهده لیست اپلیکیشن‌های ثبت شده به این لینک مرجعه فرمایید.
سهیل عباسی موسس سایت خوشفکری در این مقاله نظری کاملاً متفاوت در مورد ثبت حق انحصاری از یک اختراع یا ایده و محافظت از آن در برابر دزدیده شدن ارائه کرده که پیشنهاد می کنیم بخوانید.
سهیل عباسی دربخشی از این مقاله نوشته که:
“روشی که اغلب برای حفاظ از دزدیده شدن یک ایده مطرح می شود، ثبت آن در مراجع قضایی است. اما این روش، در واقع هدر دادن پول و وقت است.
برای نهایی کردن مراحل ثبت یک ایده یا اختراع باید زمان زیادی را صرف کنید، رفت و آمدها و دردسرهای زیادی بکشید.
درحالیکه در عوض این زمان و پول را می توانید صرف اجرایی کردن آن ایده بکنید تا به موفقیت برسید.
تازه، حتی اگر بعد از صرف این همه هزینه و زمان بتوانید آن را ثبت کنید.
حالا باید بتوانید از حقوق خود دفاع کنید.
اگر کسی یا سازمانی از ایده شما بدون اجازه شما، استفاده کند، کسی نیست که از حق شما دفاع کند.
بنابراین برای رسیدن به حق خود، دوباره باید کلی وقت و پول صرف کنید.
باید شکایت کنید، وکیل بگیرید، دادگاه های متعدد بروید و بیایید، و … تا ثابت کنید که حق شما ضایع شده است.”
منظور از این نوشته این است موضوع مهم اجرای ایده است.
خیلی ذهنتان را درگیر مراحل و روند ثبت نکنید و ترسی هم از دزدیده شدن ایده نداشته باشید.
در واقع ممکن است درگیر شدن در مراحل قانونی شما را از هدف اصلی دور کند.
با قدرت به کار خودتان ادامه دهید، چه حق اختراع داشته باشید چه نه، مهم نتیجه آخر کار است که با پشتکار و تلاش حاصل می‌شود.
همچنین توصیه می‌کنیم این مطلب را هم بخوانید.
مالکیت اپلیکیشن
ممکن این سوال پیش بیاید که زمانی که با یک تیم توسعه برای ساخت اپلیکیشن مورد نظر همکاری می‌کنیم مالکیت اپلیکیشن به نام چه کسی ثبت می‌شود؟
این چیزی است که قبل از انجام کار باید با تیم توسعه و برنامه نویسی مذاکره شود.
معمولاً شخص یا شرکتی که هزینه طراحی اپلیکیشن موبایل را می‌پردازد مالک محصول نهایی است.
برای اطمینان از این که شما مالک تمام و کمال اپلیکیشن هستید، باید یک قرارداد کپی رایت یا قرارداد پیمانکاری با برنامه نویس خود امضا کنید.
در قرارداد ذکر کنید که محصول نهایی ابه طور کامل به شما تعلق دارد و هیچ گونه استفاده‌ای از طراحی‌ها، سورس کد و تمام محتویات آن توسط برنامه نویس انجام نگیرد.
در صورتی که تمایل به ساخت اپلیکیشن دارید، می‌توانید از طریق این فرم سفارش خود را ارسال کنید.
توجه داشته باشید که اپلیکیشن‌های ساخته شده توسط تیم اپ ساز در مارکت‌های معتبر و جهانی مثل گوگل پلی انتشار پیدا می‌کنند.
برچسب خوردهحق ثبت اختراع, حق مالکیت, حق مالکیت اپلیکیشن, قوانین انتشار اپلیکیشن, پتنت اپلیکیشن, کپی رایت